top of page

HAMİLELİKTE PROBİYOTİK KULLANIMI

Hamilelikte probiyotik kullanımı alanında yapılan birçok araştırma, hamilelik sırasında probiyotik takviyeleri almanın güvenli olduğunu ve olumsuz sonuçlarla ilişkili olmadığını göstermektedir.


Probiyotiklerin ve fermente gıdaların tüketimi, probiyotik takviyeler son yıllarda çok popüler olmuştur. Öncelikle probiyotiklerin ne olduğuyla başlayalım. Probiyotikler, yeterli miktarda alındıklarında sağlık için olumlu etkileri gösterilmiş canlı mikroorganizmalardır. Kefir, kombucha, fermente zeytin, en başta lahana turşusu olmak üzere fermente turşular gibi probiyotik içeriği yüksek olan besin-lerin menülerimizde olması çok önemli. Probiyotik takviyeler almak ise, vücudunuza faydalı bakteri eklemenin bir diğer yolu.


Probiyotikleri satın alırken, güvenliği sağlamak için saygın markaların ürünlerini seçmek önemlidir. Birçok marka, USP, NSF International veya Underwriters Laboratory dahil olmak üzere üçüncü taraf kuruluşlar tarafından doğrulanır ve bu yüzden bu laboratuvarların onayladığı probiyotik kullanımı önerilir. Hamilelikte probiyotik kullanımı alanında yapılan birçok araştırma, hamilelik sırasında probiyotik takviyeleri almanın güvenli olduğunu ve olumsuz sonuçlarla ilişkili olmadığını göstermektedir. 2018 yılında yapılan, 48 makalenin derlendiği bir makalede, hamilelik sırasında probiyotik takviyesi almanın, annelerde ve bebeklerde, erken doğum ve diğer olumsuz gebelik sonuçları riskinde artış yapmadığı bulunmuştur. Yapılan çalışmalar, hem hamileyken hem de emzirirken probiyotik kullanımının tolere edildiğini göstermiştir.


Bu Konuyla İlgili Yapılan Çalışmalar


1. Çalışma

Anne, fetüs ve bebeğin beslenme gereksinimlerini karşılamak için yeterli enerji ve besin sağlamak için hamilelik ve emzirme döneminde yeterli beslenme çok önemli bulunmuştur. Bu çalışmanın birincil amacı, gebelik ve erken emzirme döneminde probiyotiklerle zenginleştirilmiş anne besin takviyesinin bebek ishali insidansı üzerindeki etkisini değerlendirmiştir. Sağlıklı, hamile (24-28 haftalık gebelik) kadınlar, 7,9 g protein, multivitamin/mineraller ve Probiyotikler Lactobacillus rhamnosus ve Bifidobacterium lactis ile yapılmış probiyotik veril-miştir. Anne sağlığı, fetal büyüme ve bebek büyümesi ve morbidite üzerindeki etkisi de bu çalışmada ayrıca değerlendirilmiştir. Analize toplam 208 anne/bebek çifti dahil edildi. Üç çalışma grubu arasında bebek ishali insidansında anlamlı bir fark gözlenmedi. Takviye edilen gruplarda kalori alımındaki artışa rağmen, do-ğumda ortalama maternal ağırlık kazanımları gruplar arasında benzerdi. Gebelikle ilgili veya fetal olumsuz sonuçların insidansında gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark gözlenmedi. Sonuç olarak, geç gebelik ve erken laktasyon sırasında verilen probiyotikli veya probiyotiksiz anne besin takviyesi iyi tolere edilmiştir ve güvenli görülmüştür. Üç grup arasında bebek ishali insidansında bir fark gözlenmemesine rağmen, birleşik takviyeli grupların analizi, anne takviyesinin bebek ağırlığı ve 12 ayda boy artışları üzerinde yararlı etkileri olduğunu göster-miştir.


https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/ PMC5984298/


2. Çalışma

Gestasyonel diyabeti olan (GDM) kadınlarda probiyotik uygulamasının metabolik etkileri bilinmemektedir. Bu derlemenin amacı, GDM tanılı gebe kadınlarda probiyotiklerin açlık plazma glukozu (AKG), insülin direnci (HOMA-IR) ve LDL-kolesterol düzeyleri üzerine etkisini araştırmak olmuştur. Deney ve kontrol grup-ları arasında gestasyonel ağırlık artışı, doğum yöntemi veya neonatal sonuçlar açısından anlamlı bir fark görülmemiştir ve probiyotiklerin hiçbir olumsuz etkisi bulunmamıştır. 6-8 haftalık probiyotik takviyesi, GDM teşhisi konan hamile kadınlarda insülin direncinde önemli bir azalma ile sonuçlanmıştır. Probiyotik takviyesinin kullanımı, GDM’nin metabolik yönetimine yardımcı olmak için potansiyel bir tedavi olarak umut vericidir. Bu hasta grubunda rutin kullanımları önerilmeden önce probiyotiklerin ideal bakteri bileşimini belirlemek için daha uzun süreli yüksek kaliteli çalışmalara ihtiyaç olduğu sonucuna varılmıştır.


https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/ PMC5452191/


Probiyotikler hamilelik süresinde güvenli sayılan takviyeler arasındadır. Bağırsak sağlığına ilişkin genel farkındalığın artması göz önüne alındığında hamile bireyler probiyotikleri tercih etmektedir. Birçok çalışma, probiyotiklerin hamilelik sırasında ve probiyotik kaynaklı enfeksiyon riskinin son derece düşük olması dışında hiçbir zararlı yan etki tespit edilmemiştir. Hamilelikte probiyotik kullanımı üzerine araştırmalar devam etmektedir ve probiyotiklerin anne ve fetüs sağlığındaki rolü hakkında daha fazlasının keşfedileceği kesindir.


Hamilelikte Probiyotik Kullanımının Sağlayabileceği 3 Fayda


1-Bağırsak Mikrobiyotası

Probiyotikler, hem hamilelik hem de hamilelik dışında bağırsaklardaki iyi bakteri-leri artırarak bağırsak sağlığını iyi yönde etkiliyor ve hamilelerde de negatif yönlü bir tolerasyon durumu görülmemiştir.


2-Erken Doğum Riskini Azaltıcı

Erken doğum ve diğer gebelik komplikasyonları riskini azaltabilir. Yapılan son çalışmalarda, probiyotik takviyeleri almak, erken doğum ve diğer hamilelik komplikasyonlarına karşı korunmaya yardımcı olabilir. 18 randomize kontrol çalışmasını içeren bir 2020 incelemesi, probiyotik takviyesi alanlarda, plasebo tedavisi alanlara kıyasla gebelik süresinin diğer probiyotik almayan gruba kıyasla daha uzun olduğunu bulmuştur.


3-Depresyon ve Kaygıyı Azaltıcı

Probiyotiklerin, kaygı ve depresyonu azaltıcı etkisi son yıllarda bulunmuştur. Bu yüzden hamilelik dönemindeki probiyotik kullanımının, hamilelik psikolojisinde iyi yönlü etkileri olabileceği düşünülmektedir.


Probiyotiklerin Dozları:

• Laktobasil 510 mg/gün • 10 ml/kg, Lactobacillus brevis • Lactobacillus and bifidobacteria,

• 1 x 10100 cfu/gün, dozda



Gebelik Döneminde Probiyotik Kullanımı ile Ilgili Yapılan Çalışmalar


1. Çalışma

Çalışmanın amacı, sağlıklı gebe kadınlarda ortalama 6-7 haftalık probiyotik uygulamasından sonra probiyotiklerin bağırsak mikrobiyotası üzerindeki etkisini ve inflamatuar sitokinlerdeki değişiklikleri değerlendirilmiştir. Gebeliklerin 32. haftasında sağlıklı gebeler çalışmaya alındı ve iki gruba ayrıldı. Probiyotik grup, doğumdan sonrasına kadar kombine probiyotikler aldı. Probiyotiklerin ve kontrol gruplarının temel özellikleri önemli bir farklılık göstermemiştir fakat asıl farklılık cins düzeyinde fekal mikrobiyotanın yapısı üçüncü trimesterde değişmiştir. Probiyotik grupta kontrol grubu ile karşılaştırıldığında cins düzeyinde oldukça bol bulunan birçok takson ve çekirdek mikrobiyota değişmiştir. Sitokinlerin analizi, başlangıç ve kontrol grupları arasında eşit seviyelere sahip olduğunu ancak probiyotik uygulamadan sonra önemli ölçüde arttığını göstermiştir. Sonuç olarak bu çalışmada varılan sonuç, probiyotiklerin, antiinflamatuar durumu bir proinfla-matuar duruma kaydırmaya yardımcı olduğunu göstermiştir. Bağırsak mikrobiyotasının üçüncü trimesterde değiştiği de bulunmuştur.


https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/ PMC6646513/


2. Çalışma

Önerilen miktarlarda alınmasının sindirim sağlığını ve kalp sağlığını iyi yönlü etkilediği bulunmuştur. Probiyotikler, fermente gıdalarda ve kültürlü sütte bulunabilen ve bebek maması hazırlanmasında yaygın olarak kullanılan canlı mikroorganizmalardır. Bağırsak hastalıklarını önleme, bağışıklık sistemini iyileştirme, laktoz intoleransı ve bağırsak mikrobiyal dengesi için çeşitli sağlık yararlı özellikler sergiler. Buna ek olarak, probiyotikler tarafından bağırsak beynin modülasyonu, anksiyete ve depresyon için yeni bir terapötik çözüm olarak öneril-miştir. Bu nedenle, bu derlemede Malezya’daki mevcut probiyotik bazlı ürünler, probiyotik seçim kriterleri ve probiyotiklerin bağışıklık sistemini geliştirerek, antihiperkolesterolemik bir faktör olarak hareket ederek, bağırsak bozukluklarını önlemede nasıl kullanıldığına dair geçmiş çalışmalardan elde edilen kanıtlar tartışılmaktadır.


https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/ PMC5031164/


PREBIYOTIKLER

Prebiyotikler sindirilemeyen bir besin türüdür ve aslında bağırsaklarda bulunan probiyotiklerin besinleridir. Bağırsaklarınızda bulunan iyi bakterilerin büyümesine ve gelişmesine yardımcı olurlar. Dost bakterilerin gelişmesine en iyi yardımcı olan prebiyotikler, oligosakkaritler adı verilen belirli karbonhidrat türlerini içeren gıda-lardır.


4 Soğanlar 4 Muz 4 Pırasa 4 Sarımsak 4 Hindiba 4 Kuşkonmaz 4 Enginar 4 Soya fasulyeleri 4 Yulaf


Hem doğal gıda kaynaklarından hem de takviyelerden elde edilen probiyotiklerin genellikle hamilelik sırasında alınması güvenli kabul edilir. Ancak bağışıklık siste-mini etkileyen bir hastalığı veya durumu varsa, hamilelerin doktoru ile görüş-mesi önerilir. Prebiyotikler açısından doğal olarak zengin olan gıdalar, dengeli beslen-menin bir parçasını oluşturabilir ve hamilelikte tüketilmesi güvenlidir.

Prebiyotik ve probiyotik gıdalar için önerilen günlük bir miktar yoktur. Prebiyotik gıdaların, bağışıklık sistemini belirli şekillerde güçlendirebilecekleri bilinir. Bazı araştırmalar, probiyotiklerin bakteriyel vajinoz (BV) olan hamile kadınları tedavi etmek için kullanılabildiğini göstermektedir. Bu, erken doğum gibi gebelik komplikasyonları riskinizi artırabilecek bir vajinal enfeksiyondur bu yüzden erken doğum riskini azaltabilir. Bazı araştırmalar, hamilelikte probiyotik almanın bebeğinizin egzama geliştirme olasılığını azaltabileceğini düşündürmektedir. Ama yine de durumun kesinlikle böyle olduğunu söylemek için yeterli kanıt yoktur.


Referanslar:

1. https://my.clevelandclinic.org/health/artic- les/14598-probiotics

2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/ PMC5759212/

3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31856928/


UZMAN DİYETİSYEN – İPEK AĞACA ÖZGER

Comments


bottom of page