Fitoterapi, yani bitkilerle tedavi yüzyıllardır uygulanan ve sonuç alınan bir yöntemdir. Bugün bitkilerin etnobotanik kullanımlarına baktığımızda Anadolu’da bitkilerden infüzyon, dekoksiyon, maserasyon, tentür ve lapa şeklinde yararlanıldığını görüyoruz.
Tıbbi çay ya da bitki çayı nedir?
Günlük rahatsızlıklar olarak belirtilen şikayetlerin iyileştirilmesinde tedavi edici değere sahip etken maddeler içeren bitki veya bitki parçalarından hazırlanan, hastalıklardan koruyucu, başlangıçta tedavi edici veya tedaviyi destekleyici olarak yararlanılan çaylardır.
Peki yüzyıllardır kullanılan bitkileri satın alırken ve kullanırken nelere dikkat etmeliyiz?
Bir kere kesinlikle doğru bitki türü toplanmalı...
Tıbbi bitkilerin uygun ve tutarlı kalitesini sağlamak için bitkisel başlangıç materyallerinin iyi tarım ve toplama uygulamasına göre oluşturulması gerekir. Özellikle doğadan bitki toplama esnasında doğaya ve bitkilere zarar vermeyecek şekilde bilinçli bitki toplanması yapılmalıdır.
Toplama zamanı önemli mı?
Bitkilerde toplama zamanı çok önemlidir. Bitkinin kalitesini belirleyen en önemli etkenlerden biridir toplama zamanı.
Yapraklar çiçek açmadan önce, çiçekler tamamen açılmadan önce, toprak altı kısımları toprak üstü kısımları kuruduktan sonra, kabuklar bitki yapraklarını döktükten sonra, meyve ve tohumlar olgunlaştıktan sonra toplanmalıdır.
Bitkilerin kurutulma şartları da önemlidir. Kökler dışında bitkiler direkt güneşte kurutulmaz.
Gölgede ve hava sirkülasyonu olan bir alanda kurutma yapılmalıdır.
Saklama şartları çok ama çok önemlidir. Droglar nem, ısı ve ışıktan etkilenirler ve bozulabilirler. Bu nedenle bez torba, mukavva kutu ya da cam kavanozda saklanmalıdırlar.
Şimdi diyeceksiniz ki neden bitkileri eczaneden almalıyız?
Tam da yukarıda saydığım sebeplerden dolayı bitkiler eczaneden alınmalı. Eczacılar 5 yıl okulda Bitki Bilimi okuyan tek meslek grubudur. Doğru bitki temininde eczanelerimizin yeri çok önemli. Bitkilerin saklanma koşulları da çok önemli! Sokakta ya da açıkta bitki satılamaz!
Bitkilerin ömrü 1 yıl veya maksimum 2 yıldır. Uygun şartlarda saklanmayan bitkiler uçucu yağ kaybına uğrayacağı için (uçucu yağ içeren bitkiler) bitkiden istediğimiz etkinliği alamayabiliriz.
Yapraklar çiçek açmadan önce, çiçekler tamamen açılmadan önce, toprak altı kısımları toprak üstü kısımları kuruduktan sonra, kabuklar bitki yapraklarını döktükten sonra, meyve ve tohumlar olgunlaştıktan sonra toplanmalıdır.
Bitki çayları nasıl demlenmeli?
Bilinen en yaygın yöntem infüzyon yöntemidir. Kaynar su bitkisel drog üzerine ilave edilir, 8-10 dakika demlenir, süzülür. Yaklaşık 150ml su için 3 gr drog yeterlidir.
Karışım çay ise, hazırlandıktan 15 gün içinde tüketilmelidir.
Biz eczaneler, bitkileri güvenilir adreslerden yani üniversiteler tarafından kontrolü yapılan üretici ya da aracılardan alıyoruz.
Tüm bu sebeplerden dolayı bitkiler eczanelerden alınır...
Bu kadar bitki konuştuktan sonra size doğal yaz şerbeti formülü vermek isterim.
Malzemeler
Hibiscus 40 gram Tarçın 10 gram Karanfil 10 gram Tıbbi nane 10 gram Stevya bitkisi 5 gram
Hazırlanışı
Önce hibiscus, tarçın, karanfili bir tencereye koyuyoruz ve üzerine 1 litre su ekliyoruz. Çok kısık ateşte kaynamasını bekliyoruz, kaynadıktan sonra altını kapatıyoruz. Üzerine stevya bitkisini ve tıbbi naneyi ekliyoruz, 10 dakika daha bekliyoruz. Sonra süzüp, üzerine 1 litre daha su ilave edip 2 litreye tamamlayıp sürahilere koyup buzdolabına kaldırıyoruz.
Hem doğal hem de immüniteyi (bağışıklığı) artıran bir içecek tüketmiş oluyoruz.
Afiyet olsun.
Ezc. Aysun Karadeniz